Legal Bulletin Of The Law Office Of Adam Polowiec (15 – 22 juli 2013 r.)
We would like to present the next issue of legal bulletin of the Law Office of Adam Polowiec.
What you will find here is some information about the new provisions of law and the projects of amendments to acts, but also case-laws including the case laws of Supreme Court, Constitutional Tribunal and European Court of Justice.
Nowe Prawo
PRAWO RUCHU DROGOWEGO
Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 17 czerwca 2013 r. w sprawie określenia dodatkowych wymagań dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych statkami niepodlegającymi konwencji SOLAS (Dz. U. z 2013 r., poz. 798) – wejdzie w życie z dniem 25 lipca 2013 r.
ANTYDUMPING
Rozporządzenie Komisji Unii Europejskiej nr 638/2013 z dnia 2 lipca 2013 r. zamykające dochodzenie dotyczące możliwego obchodzenia środków antydumpingowych nałożonych na mocy rozporządzenia Rady WE nr 925/2009 na przewóz niektórych rodzajów folii aluminiowej pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej w drodze przewozu niektórych rodzajów niewyżarzonej folii aluminiowej w rolkach o szerokości przekraczającej 650 mm, pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej (Dz. UE z 3.07.2013 r., nr L 184) – weszło w życie z dniem 4 lipca 2013 r. Wiążące w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej.
NOMENKLATURA SCALONA
Rozporządzenie wykonawcze Komisji Unii Europejskiej nr 641/2013 z 24 czerwca 2013 r. dotyczące klasyfikacji niektórych towarów według Nomenklatury Scalonej (Dz. UE z 5.07.2013 r., nr L 186) – weszło w życie z dniem 25 lipca 2013 r. Wiążące w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Orzecznictwo
Trybunał Konstytucyjny; Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
WYMIAR EMERYTURY
Prawo do zabezpieczenia społecznego określone w art. 67 ust. 1 Konstytucji gwarantuje każdemu obywatelowi świadczenie na wypadek niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo po osiągnięciu wieku emerytalnego. Niemniej wyliczenie w art. 67 nie odnosi się do sytuacji w nim niewymienionych. Poza wskazaniem podstawowych sytuacji, w których obywatelowi musi przysługiwać prawo do zabezpieczenia społecznego, w pozostałym zakresie pozostawia ustawodawcy dużą swobodę regulacyjną. Skarżąca kwestionowała nie tyle samą regulację z zakresu zabezpieczenia społecznego, ile jej niepełność polegającą na pominięciu w kwestionowanym przepisie osób pobierających wcześniejszą emeryturę przyznaną na podstawie rozporządzenia z 1990 roku. W tym przypadku brak jest możliwości ustalenia emerytury na nowo, według zasad określonych w art. 15 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak ma to miejsce w wypadku osób pobierających świadczenia przedemerytalne. Trybunał Konstytucyjny stwierdził przy tym, że z przepisu 67 ust. 1 Konstytucji nie da się jednak wyprowadzić prawa do konkretnej postaci świadczenia na rzecz emerytów. W konsekwencji nie można wskazać sposobu, w jaki ustawodawca ma określić poszczególne wymogi i zasady przyznawania świadczeń. Skarżąca musiałaby wykazać, że pomiędzy materią unormowaną w zakwestionowanym przepisie a materią pozostawioną poza przepisem zachodzi jakościowa tożsamość – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 czerwca 2013 r., sygn. akt: SK 23/10.
RENTA SOCJALNA
Wymaganie przebywania w Polsce jako warunek nabycia i zachowania prawa do renty socjalnej jest niezgodne z Konstytucją – orzekł Trybunał Konstytucyjny. Warunek bycia obywatelem polskim, stawiany ubiegającym się o prawo do renty socjalnej, jest wystarczająco restrykcyjny dla oceny integracji z państwem i społeczeństwem polskim. Obarczanie obywateli polskich mieszkających na terytorium RP dodatkowym obowiązkiem faktycznego na nim przebywania jest nadmierne i nieproporcjonalne ze względu na zasadę solidaryzmu społecznego, której czyni zadość w stopniu wystarczającym warunek zamieszkiwania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Sytuacja prawna pobierających rentę socjalną jest podobna do statusu rencistów z tytułu niezdolności do pracy z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zasadniczą cechą wspólną obu grup jest to, że są to osoby niezdolne do pracy i nabywają z tego tytułu prawo do świadczenia ustalanego przez organ rentowy. Kwestionowany przepis, w zakresie, w jakim ustanawia przesłankę przebywania na terytorium RP, jako warunek nabycia i zachowania prawa do renty socjalnej, stanowi w ocenie trybunału niedozwolone kryterium różnicujące w obrębie jednej kategorii – obywateli polskich niezdolnych do pracy. Konieczność zamieszkiwania w Polsce nie dotyczy bowiem obywateli ubiegających się o rentę z tytułu niezdolności do pracy – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 czerwca 2013 r., sygn. akt: P 11/12.
OPŁATA ZA WYPISY I WYRYSY
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że opłaty za czynności związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, uzgadnianiem usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu oraz związane z prowadzeniem krajowego systemu informacji o terenie, opłaty za udzielanie informacji, a także za wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego mają charakter danin publicznych w rozumieniu art. 217 Konstytucji. Zdaniem sędziów Trybunału Konstytucyjnego na rzecz niezgodności przepisu mówiącego o tych opłatach z konstytucją przemawia jego ogólnikowość powodująca, że daniny publiczne zostały w pełni uregulowane w akcie wykonawczym do ustawy. Sformułowany w zaskarżonym przepisie nakaz uwzględnienia przez właściwego ministra „potrzeb różnych podmiotów” nie stanowił precyzyjnego kryterium określenia wysokości opłaty oraz metody jej obliczania lub waloryzacji. Nakazując organowi wydającemu rozporządzenie uwzględnić „konieczność zapewnienia środków na aktualizację i utrzymywanie państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego”, prawodawca wskazywał jedynie cel opłat. Z tego nie sposób jednak było wyprowadzić wytycznych odnośnie do wysokości i metody obliczania. Organowi władzy wykonawczej pozostawiono w tym zakresie pełną swobodę regulacyjną. Ponadto zakwestionowany przepis nie odnosił się też w ogóle do kwestii zróżnicowania wysokości opłat z uwagi na zróżnicowanie czynności związanych z funkcjonowaniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego lub zróżnicowaniem zakresu i formy udostępnianych danych i informacji – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 czerwca 2013 r., sygn. akt: K 30/12.
ZWROT WKŁADU MIESZKANIOWEGO
Upoważnienie spółdzielni mieszkaniowej do uregulowania w statucie zasad rozliczenia z tytułu zwrotu wkładu mieszkaniowego, będącego ekwiwalentem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, w sytuacjach gdy samo mieszkanie nie podlega zbyciu w drodze przetargu, jest niezgodny z Konstytucją – orzekł Trybunał Konstytucyjny. W tej sprawie podstawowe znaczenie miało rozstrzygnięcie, czy przekazanie tego rodzaju materii do uregulowania w statucie spółdzielni mieszkaniowej było konstytucyjnie dopuszczalne. TK udzielił odpowiedzi negatywnej. Prawo do wkładu jest bowiem innym prawem majątkowym, którego ochrony nie gwarantuje uregulowanie w statucie. Kwestia ta powinna zostać zapisana w ustawie. Dotyczy bowiem prawa konstytucyjnie chronionego. Brak ustawowej regulacji zasad rozliczania wkładu mieszkaniowego, gdy lokal mieszkalny nie podlega zbyciu w drodze przetargu, oznacza przyzwolenie na faktyczne ustalenie przez spółdzielnię mieszkaniową treści prawa do wkładu mieszkaniowego i sposobu jego realizacji. Osoby niebędące członkami nie mają bowiem wpływu na treść statutu. To zaś oznacza, że art. 8 pkt 3 ustawy narusza art. 2 Konstytucji. Umowny charakter statutu wyklucza możliwość kształtowania w jego treści rozliczeń z tytułu wkładu mieszkaniowego spółdzielni z osobami niebędącymi stroną tej umowy, tj. z byłymi członkami, których spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu wygasło oraz z ich spadkobiercami. Osoby takie nie mają bowiem żadnego wpływu na treść statutu. Nie mogą uczestniczyć w procesie jego uchwalania ani zaskarżyć jego postanowień do sądu. Nie da się więc uznać, że zapisanie w statucie spółdzielni mieszkaniowej zasad rozliczeń z tytułu wkładu mieszkaniowego gwarantuje im wystarczającą ochronę prawa do tego wkładu. Skoro więc prawo do wkładu mieszkaniowego jest prawem majątkowym, to uregulowanie jego zakresu podmiotowego i przedmiotowego, w tym zasad zwrotu wniesionego wkładu mieszkaniowego, powinno nastąpić w ustawie. Skutkiem tego wyroku będzie konieczność nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. akt: K 36/12.