Biuletyn Prawniczy Kancelarii Radcy Prawnego Adam Polowiec (13 – 19 października 2014 r.)
Przedstawiamy kolejny numer biuletynu prawniczego Kancelarii Radcy Prawnego Adam Polowiec. Znajdą w nim Państwo informacje na temat nowych przepisów prawa oraz projektowanych nowelizacji, jak również orzecznictwo, w tym Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego, czy też Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Nowe Prawo
PRAWO O USTROJU SĄDÓW POWSZECHNYCH
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 października 2014 r. w sprawie przekazania niektórym sądom rejonowym rozpoznawania spraw z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych z obszarów właściwości innych sądów rejonowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1396) – wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 października 2014 r. w sprawie przekazania niektórym sądom okręgowym i sądom rejonowym rozpoznawania spraw gospodarczych z obszarów właściwości innych sądów okręgowych i sądów rejonowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1397) – wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 października 2014 r. w sprawie utworzenia niektórych sądów rejonowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1404 ) – wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 października 2014 r. w sprawie ustalenia siedzib i obszarów właściwości sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1407) – wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
ZAWODY PRAWNICZE
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 października 2014 r. w sprawie praktyki zawodowej kandydatów na doradców podatkowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1401) – wejdzie w życie z dniem 30 października 2014 r.
KSIĘGI WIECZYSTE I HIPOTEKA
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 września 2014 r. w sprawie określenia sądów rejonowych prowadzących księgi wieczyste oraz obszarów ich właściwości miejscowej (Dz. U. z 2014 r., poz. 1398) – wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 września 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym (Dz. U. z 2014 r., poz. 1400) – wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.
W rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym (Dz. U. poz. 1411) załącznik nr 1 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 września 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu przenoszenia treści dotychczasowej księgi wieczystej do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym (Dz. U. z 2014 r., poz. 1399) – wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
W rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobu przenoszenia treści dotychczasowej księgi wieczystej do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym (Dz. U. z 2013 r. poz. 224) załącznik nr 1 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
PODATKI I RACHUNKOWOŚĆ
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1379) – wejdzie w życie z dniem 25 października 2014 r.
W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762, z późn. zm.) załącznik do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
PRAWO ENERGETYCZNE
Ustawa z dnia 10 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1395) – wejdzie w życie z dniem 14 listopada 2014 r. z wyjątkiem art. 2 i art. 4, które wchodzą w życie z dniem 15 października 2014 r.
W ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200, z późn. zm.) zmianie ulega brzmienie art. 1, którego dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2, art. 10, art. 11, art. 12 ust. 2, dodaje się w art. 2 pkt 4a, art. 3a, w art. 7 ust. 8, art. 19b, art. 26b, art. 28b, art. 34a, w art. 35 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2.
W ustawie z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 (Dz. U. Nr 192, poz. 1379, z 2011 r. Nr 163, poz. 981 oraz z 2014 r. poz. 1069) zmianie ulega brzmienie art. 8, art. 10, art. 13 ust. 1 pkt 1.
W ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (Dz. U. z 2013 r. poz. 1404, z późn. zm.) w art. 2 w ust. 1 dodaje się pkt 9a.
Orzecznictwo
Trybunał Konstytucyjny; Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
REGULACJE DOTYCZĄCE GRZYWIEN
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że niektóre regulacje dotyczące grzywien są sprzeczne z Konstytucją. Trybunał Konstytucyjny podkreślił w pierwszej kolejności, że w art. 33 Kodeksu wykroczeń ustawodawca posłużył się pojęciem organu orzekającego, które odnosi się tylko do sądów. Bo tylko one mają kompetencje do orzekania kary. Organami tymi nie są natomiast organy uprawnione do nakładania mandatów. Trybunał Konstytucyjny stwierdził ponadto, że kwestia określania wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych mieści się w zakresie dopuszczalnego doprecyzowania elementów czynu zabronionego w akcie wykonawczym. Postępowanie mandatowe jest bowiem oparte na zasadach innych niż procedura przed sądem. Jego celem jest szybka reakcja państwa na popełnienie wykroczenia, która ma jednocześnie pełnić funkcje zapobiegawcze i wychowawcze. Ważna jest tu dobrowolność poddania się karze, a także możliwość rezygnacji przez sprawcę wykroczenia z prawa do rozpoznania sprawy przez sąd. Sprawca może odmówić przyjęcia mandatu, co oznacza powrót do ogólnych zasad postępowania w sprawach o wykroczenia – Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 września 2014 r., sygn. akt U 4/13.
UDZIAŁ W POSIEDZENIU POKRZYWDZONEGO
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że niezapewnienie pokrzywdzonemu możliwości wzięcia udziału w posiedzeniach sądu umarzających postępowanie przed rozprawą narusza jego konstytucyjne prawo do sądu. Trybunał podkreślił, że zgodnie z jego dotychczasowym orzecznictwem konstytucyjne prawo pokrzywdzonego do sądu nakazuje ukształtowanie postępowania karnego zgodnie z zasadami sprawiedliwości proceduralnej, a więc także z uwzględnieniem słusznych interesów pokrzywdzonego. Wśród wielu uprawnień i praw pokrzywdzonego w procesie karnym podstawowe znaczenie ma zapewnienie mu prawa do bycia stroną tego postępowania. Trybunał stwierdził, że pokrzywdzony nie ma prawa udziału w posiedzeniach umarzających postępowanie przed rozprawą, o których mowa w art. 339 § 3 pkt 1 kpk. W konsekwencji pokrzywdzony nie jest zawiadamiany o miejscu i terminie takich posiedzeń i nie jest mu doręczane orzeczenia, które na nich zapadło. W praktyce oznacza to pozbawienie go szansy na zrealizowanie w pełni jego prawa do działania w charakterze oskarżyciela posiłkowego, na zasadach określonych w art. 54 § 1 kpk. Zgodnie z tym przepisem pokrzywdzony może bowiem zasadnie oczekiwać, że jego uprawnienie do złożenia oświadczenia o działaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego, a więc wejścia w prawa strony postępowania, będzie skutecznie chronione aż do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej, czyli do czasu rozpoczęcia odczytywania aktu oskarżenia. Tymczasem, w sytuacji umorzenia postępowania na posiedzeniu przed rozprawą, prawa pokrzywdzonego nie zabezpieczają już żadne procedury ani też obowiązek informacyjny sądu, a wyłącznie zapobiegliwość i dociekliwość samego pokrzywdzonego, które mogą jednak okazać się niewystarczające. Może więc dojść do naruszenia prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego. Nie ma on bowiem prawa udziału w posiedzeniach sądu, na których może zapaść orzeczenie zamykające drogę do wydania wyroku w dotyczącej go sprawie – Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 września 2014 r., sygn. akt SK 22/13.