Biuletyn Prawniczy Kancelarii Radcy Prawnego Adam Polowiec (3 – 9 lutego 2014 r.)
Przedstawiamy kolejny numer biuletynu prawniczego Kancelarii Radcy Prawnego Adam Polowiec. Znajdą w nim Państwo informacje na temat nowych przepisów prawa oraz projektowanych nowelizacji, jak również orzecznictwo, w tym Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego, czy też Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Nowe Prawo
PRAWO PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r. (Dz. U. z 2014 r., poz. 169) – wejdzie w życie z dniem 19 lutego 2014 r.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie określenia wzoru oświadczenia o stosunkach majątkowych istniejących między ubezpieczonym a jego współmałżonkiem (Dz. U. z 2014 r., poz. 146) – weszło w życie z dniem 1 lutego 2014 r.
OCHRONA ZDROWIA
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 stycznia 2014 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego (Dz. U. z 2014 r., poz. 104) – weszło w życie z dniem 23 stycznia 2014 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 stycznia 2014 r. w sprawie dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 107) – wejdzie w życie z dniem 22 lutego 2014 r.
SUBSTANCJE NIEBEZPIECZNE
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 stycznia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i mieszanin niebezpiecznych oraz niektórych mieszanin (Dz. U. z 2014 r., poz. 145) – weszło w życie z dniem 31 stycznia 2014 r.
W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i mieszanin niebezpiecznych oraz niektórych mieszanin (Dz. U. z 2012 r., poz. 445) uległo zmianie brzmienie §5, §6.
Orzecznictwo
Trybunał Konstytucyjny; Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
ZAMÓWIENIA PUBLICZNE
Artykuł 34 ust. 2 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zakresie, w jakim określa opłatę stosunkową od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej przy prezesie Urzędu Zamówień, nie narusza konstytucyjnego prawa do sądu. Skoro w wypadku skarżących ostateczne rozstrzygnięcie nie dotyczyło maksymalnej opłaty, a jedynie opłaty stosunkowej (5% wartości sporu), to Trybunał Konstytucyjny nie mógł w tej sprawie badać opłaty maksymalnej. Wykraczałoby to poza ramy konkretnej kontroli konstytucyjności prawa. Trybunał Konstytucyjny przypomniał jednak, że problematyka kosztów sądowych, w tym opłat sądowych, była już przedmiotem jego oceny. Zdaniem sędziów koszty sądowe są tradycyjnie uznanym instrumentem polityki państwa służącym do regulowania relacji stosunków procesowych stron oraz – w szerszym ujęciu – stymulowania decyzji jednostek co do sposobu prowadzenia swoich interesów i doboru środków ich ochrony. Koszty postępowania służą osiągnięciu należytej sprawności organizacyjnej i orzeczniczej sądów oraz oddzieleniu roszczeń szykanujących i oczywiście niezasadnych od roszczeń uzasadnionych, służących ochronie praw i wolności jednostki. Stosowanie mechanizmu opłaty stosunkowej nie jest zresztą zabiegiem rzadkim w polskim prawie. Realizuje on wskazywane tradycyjnie funkcje kosztów sądowych, między innymi postrzeganej od strony pozytywnej funkcji społecznej (tzw. funkcji prewencyjnej), chroniąc wymiar sprawiedliwości przed zalewem spraw inicjowanych bez realnych podstaw. Idąca za tym konieczność kalkulacji ryzyka i „balansowania” szans związanych z wszczęciem i prowadzeniem sporu sądowego powinna być dokonywana przez każdy podmiot domagający się ochrony prawnej – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 stycznia 2014 r., sygn. akt: SK 25/11.
KURATOR DLA DZIECKA
Wyłączenie możliwości wykonywania przez rodzica małoletniego – działającego w charakterze przedstawiciela ustawowego – praw dziecka jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym, prowadzonym przeciwko drugiemu z rodziców i wprowadzenie obowiązku ustanowienia w tym celu kuratora są zgodne z Konstytucją. Trybunał Konstytucyjny uznał, że tylko kurator jako obiektywny reprezentant małoletniego minimalizuje niebezpieczeństwo konfliktu między interesem rodzica, chcącego go reprezentować w procesie przeciwko drugiemu z rodziców, a interesem dziecka. Trybunał Konstytucyjny podjął więc postanowienie sygnalizacyjne. Przedstawił Sejmowi uwagi dotyczące koniecznych działań ustawodawczych. Sędziowie uznali za konieczne wprowadzenie unormowań, które określiłyby kompetencje osób mogących pełnić funkcję kuratora procesowego dla dziecka w tego typu sprawach – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 stycznia 2014 r., sygn. akt: SK 5/12.
PRACOWNICY SAMORZĄDOWI
Trybunał Konstytucyjny uznał, że zaskarżony przepis nie narusza zasady równości, ponieważ jest istotna różnica między sytuacją podlegających kodeksowi pracy a pracą pracowników samorządowych. Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych przewiduje ich prawo do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych – według wyboru zainteresowanego – albo w postaci niejako normalnego wynagrodzenia, bez dodatku, albo w postaci czasu wolnego w takim samym wymiarze jak przepracowane godziny nadliczbowe. Tymczasem art. 1511 kodeksu pracy przyznaje podlegającym mu pracownikom w takiej sytuacji prawo do wynagrodzenia z pięćdziesięciu i stuprocentowym dodatkiem bądź czasu wolnego w takim samym wymiarze (jeśli udziela się go na wniosek pracownika), bądź w zwiększonym o połowę wymiarze (gdy pracodawca udziela go z własnej inicjatywy). Trybunał Konstytucyjny doszedł do przekonania, że zaskarżony przepis nie narusza zasady równości, ponieważ istnieje zasadnicza różnica między pracą pracowników podlegających kodeksowi pracy a pracą samorządowców – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 stycznia 2014 r. sygn. akt: P 26/12.