Określony cel, schody w praktyce…
Wchodzimy do wieżowca w celu załatwienia ważnej sprawy w biurze znajdującym się na 10. piętrze. Udajemy się w kierunku windy a tu niemiłe zaskoczenie: „Winda chwilowo nieczynna. Przepraszamy za utrudnienia”. Pozostają nam schody i… zaczynamy wspinaczkę. Z dozą humoru podobnie można opisać sytuację związaną z wprowadzonymi do polskiego prawa akcyzowego regulacjami przyznającymi oczekiwane przez branże energochłonne od wielu lat zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej – mamy przepisy prawne ale ich realizacja w praktyce wymusza na przedsiębiorstwach energochłonnych powzięcie nie lada wysiłku w celu skorzystania z ulg podatkowych. Ale zacznijmy od początku.
1 stycznia 2016 r. weszła w życie tzw. „duża nowelizacja” ustawy o podatku akcyzowym („u.p.a.”). Nowelizacja stanowiła legislacyjną odpowiedź na założenia przyjętego przez rząd RP dnia 30 czerwca 2015 r. ramowego programu Śląsk 2.0. i wprowadziła do polskiego porządku prawnego dwie nowe grupy zwolnień od akcyzy energii elektrycznej:
- „zwolnienie procesowe”, a wraz z nim możliwość całkowitego zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej do celów redukcji chemicznej, w procesach elektrolitycznych, metalurgicznych, a także mineralogicznych (art. 30 ust. 7a – 7c u.p.a.) oraz
- zwolnienie dla zakładów energochłonnych realizowane poprzez zwrot części zapłaconej akcyzy od energii elektrycznej wykorzystanej przez ten zakład (art. 31d u.p.a.).
Ratio legis wprowadzonej nowelizacji było zrównanie pozycji konkurencyjnej rodzimych przedsiębiorstw z przedsiębiorstwami o tożsamym profilu działalności funkcjonującymi na arenie europejskiej i światowej, które od lat nie ponoszą kosztów akcyzy od energii elektrycznej. Ale zanim osiągnięty zostanie określony powyżej cel nowelizacji spójrzmy na kalendarz – na dzień 14 marca 2016 r., w praktyce, z przedmiotowych zwolnień korzysta nieliczna grupa podmiotów pomimo potencjalnego szerokiego kręgu uprawnionych. Powód? Liczne wątpliwości interpretacyjne przepisów i ustawowe warunki skorzystania ze zwolnień. Przejdźmy zatem przykładową „wspinaczkę po schodach” z podmiotem zamierzającym skorzystać z całkowitego zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach metalurgicznych.
Piętro… czyli warunki ustawodawcy
Warunkami skorzystania ze zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej w procesie metalurgicznym są: wykorzystanie energii elektrycznej przez podmiot będący podatnikiem akcyzy oraz przekazanie przez ten podmiot do właściwego naczelnika urzędu celnego, do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podmiot wykorzystał energię elektryczną, oświadczenia o ilości wykorzystanej energii i sposobie jej wykorzystania. I tu zaczynają się schody… Należy wskazać, iż wiele przedsiębiorstw energochłonnych przeprowadzających w swoim zakładzie proces metalurgiczny nie posiada statusu podatnika akcyzy. Uzyskanie statusu podatnika akcyzy wiąże się z koniecznością posiadania jednej z koncesji energetycznych, np. koncesji na obrót energią elektryczną. O ile uzyskanie koncesji, przyznawanej w drodze decyzji Prezesa URE nie jest zbyt skomplikowaną procedurą, o tyle ustawowe obowiązki koncesjonowanego przedsiębiorcy (m.in. obowiązki informacyjne, fiskalne, ewidencyjno-księgowe) mogą zniechęcać podmioty do występowania z wnioskami o udzielenie koncesji energetycznej, a tym samym wykluczyć je z grupy podmiotów uprawnionych do korzystania z całkowitego zwolnienia od akcyzy. Ponadto sama procedura administracyjna uzyskania koncesji przed Prezesem URE trwa co do zasady do 2 miesięcy (może ulec wydłużeniu np. w razie wzywania przez organ koncesyjny wnioskodawcy do uzupełnienia dokumentacji). Zatem pierwotny cel ustawodawcy w postaci obniżenia kosztów działalności przedsiębiorstw energochłonnych poprzez zwolnienie z akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej w procesie metalurgicznym w rzeczywistości wymusi na wielu przedsiębiorcach konieczność realizacji dodatkowych obowiązków.
Kolejne piętra… czyli dodatkowe komplikacje
Możliwość skorzystania ze zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej zużywanej w procesie metalurgicznym warunkowana jest przede wszystkim koniecznością zakwalifikowania procesu zachodzącego w zakładzie danego podmiotu jako procesu metalurgicznego. Zarówno Dyrektywa Rady 2003/96/WE, która zezwoliła państwom członkowskim na wprowadzenie w ustawodawstwach krajowych zwolnienia z opodatkowania energii elektrycznej wykorzystywanej w procesie metalurgicznym, jak i u.p.a. nie definiują procesu metalurgicznego. Dlatego podmioty zamierzające korzystać z omawianego zwolnienia powinny wystąpić do Ministra Finansów o wydanie interpretacji indywidualnej. I tak przykładowo w interpretacji podatkowej z dnia 3 lutego 2016 r. DIS w Katowicach (IBPP4/4513-201/15/MK) uznał, iż energia elektryczna zużywana w zachodzącym u wnioskodawcy – producenta łożysk tocznych i elementów tocznych procesie przez prasy kuźnicze, piece do wyżarzania, walcarki elektryczne oraz urządzenia linii hartowniczych podlega zwolnieniu od akcyzy na podstawie art. 30 ust. 7a pkt 3 u.p.a. Jednocześnie organ stwierdził, że omawianym zwolnieniem nie będzie objęte zużycie energii elektrycznej do oświetlania hal produkcyjnych i ich wentylacji u wnioskodawcy, gdyż zużycie energii elektrycznej nie ma tutaj związku z przebiegiem procesów metalurgicznych.
Z szacowań rynkowych wynika, że skorzystanie z omawianego zwolnienia przy wolumenie zużycia energii elektrycznej na poziomie 100 tys. MWh może przynieść ok. 2 mln zł oszczędności. Podjęcie wysiłku wspinaczki w rezultacie może zatem okazać się opłacalne. 10. piętro zdobyte!
Zapraszam na kolejne „kolorowanie” 🙂