Biuletyn Prawniczy Kancelarii Radcy Prawnego Adam Polowiec (4 – 10 lutego 2013 r.)

Newsletter

Przedstawiamy kolejny numer biuletynu prawniczego Kancelarii Radcy Prawnego Adam Polowiec. Znajdą w nim Państwo informacje na temat nowych przepisów prawa oraz projektowanych nowelizacji, jak również orzecznictwo, w tym Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego, czy też Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Nowe Prawo

PRAWO RODZINNE I OPIEKUŃCZE

Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 154) – wejdzie w życie z dniem 15 lutego 2013 r.

W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r., nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) uległo zmianie brzmienie art. 16 i art. 18.

PRAWO ADMINISTRACYJNE

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 29 stycznia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów rejestrów wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę (Dz. U. z 2013 r., poz. 148) – weszło w życie z dniem 1 lutego 2013 r.

W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 11 lutego 2009 r. w sprawie wzorów rejestrów wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę (Dz. U. z 2009 r., nr 23, poz. 135) uległo zmianie brzmienie §5.

PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA

Ustawa z dnia 12 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz. 139) – wejdzie w życie z dniem 14 lutego 2013 r.

W ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2009 r., nr 130, poz. 1070 z późn. zm.) uległo zmianie brzmienie art. 3, art. 18, art. 19, art. 22 – 25, art. 28, art. 29, art. 35, art. 46, art. 42, art. 45, art., 49, art. 50, art. 52, zostały uchylone art. 32 – 34, art. 37, art. 38, zostały dodane art. 30a i b, art. 31a –c.

ZAWODY PRAWNICZE

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 stycznia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 145) – wejdzie w życie z dniem 14 lutego 2013 r.

W rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) uległo zmianie brzmienie §14.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 stycznia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 146) – wejdzie w życie z dniem 14 lutego 2013 r.

W rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1348 z późn. zm.) uległo zmianie brzmienie §18.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 stycznia 2013 r. zmieniające rozporządzenie – Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz. U. z 2013 r., poz. 138) – wejdzie w życie z dniem 12 lutego 2013 r.

W rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 marca 2010 r. – Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz. U. z 2010 r., nr 49, poz. 296 z późn. zm.) uległo zmianie brzmienie rozdziału 5.

Orzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny; Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ

Reguła przyjęta w zaskarżonym przepisie jest zgodna z Konstytucją – uznali sędziowie Trybunału Konstytucyjnego. Jest ona bowiem rozwiązaniem, które pozwala na pogodzenie sprzecznych tendencji wynikających z potrzeby stabilizacji ukształtowanych, niejako zamkniętych sytuacji prawnych i objęcia nową, korzystniejszą regulacją prawną jak najszerszej grupy adresatów znajdujących się w tzw. sytuacjach w toku. Nie jest słuszne doprowadzanie do naruszenia zasady pewności prawa i bezpieczeństwa prawnego, w tym zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie norm, wywodzonej również z konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawnego – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt: P 46/09.

ZASKARŻENIE OSZACOWNIA

Ograniczenie uprawnienia do złożenia przez uczestnika postępowania skargi do sądu na czynności komornika, dotyczące opisu i oszacowania, jest nadmierne. Narusza prawo dostępu jednostki do sądu. Narusza również zakaz zamykania przez ustawę drogi sądowej w zakresie dochodzenia przez jednostkę jej konstytucyjnych praw – uznali sędziowie Trybunału Konstytucyjnego. Ich zdaniem art. 950 zdanie pierwsze kodeksu postępowania cywilnego nie daje stronie postępowania gwarancji, że dowie się o początku biegu terminu do wniesienia skargi, czyli o zakończeniu opisu i oszacowania. Moment ten ma charakter abstrakcyjny, niezależny od działań strony czy posiadanych przez nią informacji. W ten sposób ustawodawca nie daje stronie możliwości terminowego wniesienia środka zaskarżenia. To powoduje, że korzystanie z prawa do sądu staje się utrudnione albo niemożliwe. Dlatego zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, mimo że z kontekstu normatywnego kwestionowanej regulacji wynika, że ustawodawca w sposób szczególny traktuje sporządzenie protokołu opisu i oszacowania, będącego aktem ukończenia tej czynności, to nie nałożył na komornika obowiązku powiadomienia o tym uczestnika postępowania egzekucyjnego, choć przyznał prawo do jej zaskarżenia. Obowiązku tego nie można wyinterpretować z przepisów k.p.c. Oznacza to, że komornik nie informuje o przeprowadzonej czynności, jeżeli strona była o niej zawiadomiona. Tak więc kwestionowana regulacja nadmiernie ogranicza prawo do zaskarżenia do sądu opisu i oszacowania nieruchomości. Nie znajduje to uzasadnienia w wartościach konstytucyjnych – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt: SK 18/11.

MIARKOWANIE OPŁAT EGZEKUCYJNYCH

Miarkowanie przez sąd wysokości opłat egzekucyjnych jest zgodne z Konstytucją – orzekł Trybunał Konstytucyjny. Komornik w toku postępowania o obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej ma możliwość przedstawienia sądowi swojego stanowiska. Sąd przesyła mu wszak odpis wniosku o obniżenie opłaty, komornik zaś ma obowiązek sporządzenia pisemnego uzasadnienia wysokości pobranej opłaty egzekucyjnej. To umożliwia mu odniesienie się na piśmie do kwestii obniżki. Sąd może również wysłuchać komornika na wyznaczonej w tym celu rozprawie lub posiedzeniu. Wolno też sądowi żądać dodatkowych informacji na piśmie. Te możliwości przedstawienia przez komornika stanowiska wydają się wystarczające – podkreślił Trybunał Konstytucyjny. Zwłaszcza że komornik nie jest stroną postępowania w przedmiocie obniżenia wysokości opłaty egzekucyjnej. Brak możliwości zaskarżenia przez komornika postanowienia sądu obniżającego wysokość opłaty egzekucyjnej jest zatem konsekwencją tego, że w tej sprawie występuje on w charakterze organu władzy publicznej, sąd zaś w charakterze organu kontrolującego jego działalność. Trybunał Konstytucyjny uznał, że miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej należy do niezależnych sądów, które mają obowiązek dokonania ustaleń stanu faktycznego i prawnego w sposób zgodny z rzeczywistością. Nawet więc wtedy, kiedy opłata egzekucyjna zostanie obniżona z uwagi na sytuację majątkową i wysokość dochodów wnioskodawcy, nadal będzie ona przysługiwała komornikowi. Przepisy nie przewidują bowiem możliwości całkowitego anulowania jej przez sąd. Co więcej, komornik ma prawo do zwrotu wydatków gotówkowych poniesionych w toku egzekucji, i to niezależnie od tego, czy nastąpi obniżenie opłaty egzekucyjnej. Skoro zatem zawsze przysługuje mu zarówno opłata egzekucyjna, jak i zwrot wydatków, to nie można powiedzieć, że przerzucono na niego koszty działalności egzekucyjnej, zobowiązując go do ich ponoszenia z własnego majątku – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 stycznia 2013 r., sygn. akt: K 1/11.

DYSCYPLINARKI ARCHITEKTÓW

Przepisy przewidujące, że sądem właściwym do rozpoznawania odwołań od orzeczeń organów dyscyplinarnych dla architektów, inżynierów budownictwa i urbanistów jest sąd apelacyjny – sąd pracy i ubezpieczeń społecznych, który w postępowaniu odwoławczym stosuje przepisy kodeksu postępowania cywilnego o apelacji, są zgodne z Konstytucją – uznał Trybunał Konstytucyjny. Z Konstytucji wynika prawo do sądowej kontroli prawidłowości postępowania dyscyplinarnego, która powinna umożliwiać uchylenie wadliwego orzeczenia. W postępowaniu kontrolnym prawo do sądu jest ściśle związane z prawem obwinionego do obrony. Z tego wynika konieczność zagwarantowania obwinionemu możliwości skutecznego powoływania się na nieprawidłowości, do których mogło dojść w trakcie postępowania dyscyplinarnego. Konstytucja nie przesądza jednak, że sądowa kontrola postępowań dyscyplinarnych musiała być sprawowana przez określony sąd lub w określonej procedurze. Co się zaś tyczy modelu apelacji cywilnej, to pozwala nie tylko na kontrolę prawidłowości postępowania dyscyplinarnego, lecz również przyjętych w tym postępowaniu ustaleń faktycznych, a także na powoływanie nowych faktów i dowodów. Jest więc to apelacja pełna. Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa do obrony w obowiązującym modelu kontroli postępowań dyscyplinarnych, trybunał stwierdził, że w cywilnym postępowaniu apelacyjnym obwiniony architekt, inżynier budownictwa lub urbanista może skutecznie bronić swoich praw – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 stycznia 2013 r., sygn. akt: SK 28/11.

Projekty, Nowelizacje, Zmiany

GAZY

Gazem bez akcyzy będą mogli handlować tylko pośrednicy mający siedzibę w Polsce

Od 1 listopada 2013 r. gaz ziemny będzie opodatkowany akcyzą.